Page 135 - خلاصه مقالات همایش جایگاه زن
P. 135
بنیاد ایرا نشناسی 133
نقش زنان قاجار در حفظ میراث ناملموس در گزارش سفرنامه‌ها
رسانا حشمتی پور1
علیرضا احمدی2
دوره ی قاجار به عنوان دوران گذار از سنت به مدرنیته معرفی می‌شود ،در این دوره
سبک زندگی زنان دستخوش تغییر گردید ،گسترش روابط ایران با کشورهای اروپایی
سبب شد تا جهانگردان و سیاحان بسیاری از ایران دیدن کنند .آنان مشاهدات خود را
از وضع زندگی اجتماعی -فرهنگی ایرانیان در قالب سفرنامه‌ها و خاطراتی گردآوری
کردند که همواره به عنوان یکی از منابع اصلی و مهم در پژوه شهای تاریخی -اجتماعی
ایران مورد توجه محققان بوده است.
به نظر می‌رسد ،زنان طبقه پایین جامعه شهری و زنان روستایی و ایلات نسبت به زنان
طبقه مرفه بیشتر برای حفظ میراث ناملموس و فرهنگ فولکوریک محیط اجتماعی‌شان
در تلاش بوده‌اند ،آنان خانواده خود را ملزم به رعایت و حفظ فرهنگ و آیین محلی و
قومی خود م یکردند ،آموزش و انتقال نسل به نسل مهم‌ترین دس تآورد زنان در حفظ
میراث فرهنگی بوده است.
اما در مقابل به نظر می‌رسد زنان دربار شاهی و اشراف شهری به دلیل مراودات بیشتر
با اروپاییان و رویارویی با مدرنیته غربی به مرور و خصوص ًا از دورة ناصرالدین‌شاه ،در
حفظ پیشینة فرهنگی خود حمیت آنچنانی نداشته و تمایل آنان بیشتر به تجدد و نوگرایی
بوده است؛ در این تحقیق با استفاده از روش پژوهش کتابخانه‌ای و به استناد گزارشات
سفرنامه‌نویسان دورة قاجار ،نقش زنان جامعه ایران در حفظ میراث ناملموس ،مورد
بررسی قرار گرفته‌است.
کلید واژگان :دوره قاجار ،زن ،میراث ناملموس ،سفرنامه
.1دکتری برنامه ریزی توریسم (مدیر بنیاد ایران شناسی شعبه قزوین)rosanaheshmatipour@gmail.com
.2کارشناسی ارشد ایران شناسی تاریخی از دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)
