Page 144 - خلاصه مقالات همایش جایگاه زن
P. 144

‫چکیده مقالات همایش بین‌المللی جایگاه زن در تمدن ایران و اسلام‬  ‫‪142‬‬

          ‫نقش و جایگاه زنان در جامعه روستایی دوره قاجار‬

‫محمد بختیاری‪1‬‬

‫در دوره قاجار‪ ،‬بیش از نیمی از جمعیت ایران در روستاها زندگی م ‌یکردند و زنان‬
‫نیمی از جامعه روستایی را تشکیل م ‌یدادند‪ .‬آنان بخش مهمی از نیازهای زیستی جامعه‬
‫روستایی را برطرف م ‌یکردند‪ .‬در منابع تاریخی اطلاعات بسیار محدود و پراکنده‌ای از‬
‫زنان روستایی وجود دارد و تحقیقات اندکی درباره آنان صورت گرفته است‪ .‬در این‬
‫بررسی نقش و جایگاه زنان روستایی در دوره قاجار مدنظر است و این سوال مطرح است‬
‫که آیا در طول دوره قاجار تغییر و تحولی در نقش و جایگاه زنان اتفاق افتاد یا آنها‬
‫همان وظایف و موقعیت اجتماعی خود در اوایل قاجار را تا انتهای این دوره حفظ کردند‪.‬‬
‫برای این منظور از روش توصیفی برای بررسی موضوع و از روش تحلیلی جهت بررسی‬

               ‫دلایل تداوم و تحول مقام و موقعیت اجتماعی زنان استفاده شده است‪.‬‬
‫نتیجه این تحقیق نشان می‌دهد در دوره قاجار زنان روستایی علیرغم نقش بسیار‬
‫مهم اقتصادی‪ ،‬اجتماعی و فرهنگی‪ ،‬از جایگاه اجتماعی پایینی برخوردار بودند و این‬
‫موقعیت به دلیل دوری روستاها و عدم ارتباط آنها با مراکز شهری‪ ،‬پذیرش وضعیت‬
‫موجود از سوی زنان و عدم تلاش برای تغییر آن‪ ،‬مقاومت مردان در برابر تغییر نقش‬
‫و جایگاه زنان‪ ،‬مخالفت مالک و دولت با بروز تغییر در ساختار جامعه و نیز برخی‬
‫هنجارهای مذهبی‪ ،‬از ابتدا تا انتهای دوره قاجار بدون تغییر و تحول اساسی‪ ،‬تداوم داشت‪.‬‬

    ‫کلید واژگان‪ :‬نقش اجتماعی زنان‪ ،‬جایگاه اجتماعی زنان‪ ،‬روستا‪ ،‬زنان‪ ،‬قاجار‪.‬‬

              ‫‪ .1‬استادیار و عضو هیأت علمی گروه تاریخ دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)‪ ،‬قزوین‪،‬‬
‫‪bakhtiari@HUM.ikiu.ac.ir‬‬
   139   140   141   142   143   144   145   146   147   148   149