Page 75 - خلاصه مقالات همایش جایگاه زن

‫بنیاد ایرا ‌نشناسی ‪73‬‬

‫حقوق و نقش زن در دوران هخامنشی بر اساس منابع تاریخی و‬
‫شواهد باستا ‌نشناختی‬

‫سمیرا مطیع‪1‬‬
‫دکتر محمد بهرام‌زاده‪2‬‬

‫تاریخ ایران‪ ،‬فراز و نشیب‌های زیادی داشته است؛ و به تبع آن‪ ،‬زنان نیز از لحاظ‬
‫منزلت فردی و اجتماعی اوج و افول‌های متعددی داشته‌اند‪ .‬اسناد تاریخی موجود‬
‫در خصوص منزلت زنان قبل از روی آمدن هخامنشیان مبهم است‪ .‬زنان در دروه‬
‫هخامنشی از منزلت نسبت ًا بالایی برخوردار بوده‌اند‪ .‬در زمان شاهنشاهی هخامنشیان‪،‬‬
‫براساس لوح‌های گلی تخت‌جمشید زنان هم دوش مردان در ساختن کا ‌خهای شاهان‬
‫هخامنشی دست داشتند و دستمزد برابر دریافت م ‌ینمودند‪ ،‬پیشه بیشتر زنان در دوره‬
‫هخامنشیان صیقل دادن نهائی سنگ نگاره‌ها و همچنین دوخت و دوز و خیاطی بوده‬
‫است‪ .‬بنابراین در شاهنشاهی بزرگ هخامنشی با برابری و تساوی حقوق زنان با مردان‬
‫سر و کار داریم‪ .‬باید خاطر نشان کرد که زنان در زمان بارداری و با بدنیا آوردن کودکی‬
‫برای مدتی از کار معاف می‌شدند‪ ،‬اما از حداقل حقوق برای گذران زندگی برخوردار‬
‫می‌گشتند و علاوه بر آن اضافه حقوقی بصورت مواد مصرفی ضروری زندگی دریافت‬
‫م ‌ینمودند‪ ،‬همچنین در گل نوشت ‌ههای تخت‌جمشید شاهد آن هستیم که در کارگا‌ههای‬
‫خیاطی‪ ،‬زنان بعنوان سرپرست و مدیر بودند و گاه مردان زیردست زنان قرار می‌گرفتند‪.‬‬
‫اما زنان خاندان شاهی از موقعیت دیگری برخوردار بودند‪ ،‬آنان می‌توانستند به املاک‬
‫بزرگ سرکشی کنند و کارگا‌ههای عظیم را با همه کارکنانش اداره و مدیریت م ‌یکردند و‬
‫درآمدهای بسیار زیاد داشتند‪ ‌،‬مقاله حاضر درصدد است که در یک نگاه کلی به نقش و‬
‫جایگاه زنان در دوره هخامنشیان با استناد به داد‌ههای متنوع باستان‌شناختی‪ ،‬الواح گلی‬

‫‪ .1‬دانشجوی دکتری باستا ‌نشناسی دانشگاه آزاد واحد ابهر‪ ،‬پژوهشگر بنیاد ایران‌شناسی‬
‫‪Samira1363.moti@gmail.com‬‬

‫‪ .2‬عضو هیئت علمی و معاون پژوهشی بنیاد ایران‌شناسی ‪.mohammadbahramzade@gmail.com‬‬