Page 44 - خلاصه مقالات همایش جایگاه زن
P. 44
چکیده مقالات همایش بینالمللی جایگاه زن در تمدن ایران و اسلام 42
بررسی سیمای زن در روایات ملی ایران (با تکیه بر زن جادو)
پرویز حسین طلائی1
زنان در روایات ملی ایران جایگاه برجستهای دارند ،تا جایی که میتوان گفت در
جای جای روایات ملی به ویژه زمانی که کیان سرزمین ایران به خطر میافتد ،نقش آنها
محسوس م یباشد .در این میان ،گاه در برخی جاهای روایات ملی زن به عنوان موجودی
زبون دانسته شده و مورد سرزنش قرار گرفته است .این همان زن جادو است که نمایانگر
یکی از جنبههای زن م یباشد و در داستان سودابه و همچنین هفتخوان رستم و اسفندیار
مشاهده م یگردد .براساس تحقیقات «یونگ» ،روانپزشک سوئیسی ،ظهور زن جادو را
میتوان نمونهای از آنیما دانست که برخاسته از ذهن و ضمیر ناخودآگاه پهلوانان است.
فرانسویان این تجسم شخصیت عنصر مادینه را «زن شوم» م ینامند .بنابراین با توجه به
مطالب مذکور ،بایستی با تعمق بیشتری به مسئله نگریست و چنین دیدگاهی درباره زنان
را ژرفتر اندیشید .این پژوهش برآن است که چنین شخصیتهایی را بررسی کند و به
تعلیل و تبیین عوامل به وجودآمدن آنها بپردازد .آنچه به عنوان نتیجه از این پژوهش بر
م یآید نشان م یدهد زن که نماد آب ،زایش و غیره میباشد ،موجودی است که با ارتباط
با ضمیر ناخودآگاه قوی ،موجبات ارتباط با ماوراء را سهلتر کرده است و بدین ترتیب
دست به جادو زده است .این جادو گاه در مسیر ترقی و پیشرفت بوده و گاه در مسیر
اصلاح جامعه نبوده است .چنان که زن جادو هدفی جز فریب پهلوانان ندارد و درحقیقت،
عنصری ویرانگر است.
کلید واژگان :روایات ملی ،جادو ،زن جادو ،سودابه ،هف تخوان رستم ،هفتخوان
اسفندیار
.1استادیار تاریخ باستان دانشگاه شهید باهنر کرمان parviztalaee@uk.ac.ir