Page 106 - خلاصه مقالات همایش جایگاه زن
P. 106
چکیده مقالات همایش بینالمللی جایگاه زن در تمدن ایران و اسلام 104
مشاغل زنان در دوره قاجار
زهره شیرین بخش1
در سالهای اخیر حضور و مشارکت زنان در عرصههای اقتصادی و اجتماعی ،هر
چه بیشتر نمود یافته است .اما یافتن نشا نهایی از حضور زنان در طول تاریخ ،نیازمند
تعمق و بررسی بیشتر منابع است ،بویژه با توجه به سکوت منابع در قبال زنان و حتی
مغفول ماندن آنان در این میان ،بازجستن این نشانهها اهمیت بیشتری م ییابد .با وجود
محدودیت زنان در جامعه ،در بسیاری از بره ههای زمانی از جمله دوره قاجار ،شواهدی
از مشارکت زنان در عرصههای اقتصادی و اجتماعی به چشم میخورد .این نوشتار با
هدف مطالعه مشاغل زنان طبقه متوسط و فرودست در جامعه در دوره قاجار و میزان
مشارکت اقتصادی آنان در جامعه ،در تلاش برای بررسی همین شواهد است .این مطالعه
با روش توصیفی -تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانهای انجام شده و از تحلیل دادههای
تاریخی در کل متن سود جسته است .نتایج نشان م یدهد؛ مشاغل تولیدی زنان در دوره
قاجار ،عمدت ًا در میان زنان روستایی و ایلیاتی به چشم م یخورد و در شهرها زنان به سبب
فقدان زیرساخ تهای لازم ،بیشتر به مشاغل غیرتولیدی و خدماتی و حتی کاذب روی
م یآوردند .همچنین در این دوره ،بویژه از مشروطه به بعد ،تکاپوهایی برای بسترسازی
حضور اقتصادی زنان در جامعه از سوی نواندیشان صورت گرفته است؛ با این حال زنان
در عرصه شغلی همچنان جایگاهی فرودست داشتند.
کلید واژگان :مشاغل ،زنان ،قاجار ،مشارکت اقتصادی
.1دکتری تاریخ ایران و پژوهشگر بنیاد ایرانشناسی؛ zohreh.shirinbakhsh@gmail.com