Page 106 - خلاصه مقالات همایش جایگاه زن
P. 106

‫چکیده مقالات همایش بین‌المللی جایگاه زن در تمدن ایران و اسلام‬  ‫‪104‬‬

                      ‫مشاغل زنان در دوره قاجار‬

‫زهره شیرین بخش‪1‬‬

‫در سال‌های اخیر حضور و مشارکت زنان در عرصه‌های اقتصادی و اجتماعی‪ ،‬هر‬
‫چه بیشتر نمود یافته است‪ .‬اما یافتن نشا ‌نهایی از حضور زنان در طول تاریخ‪ ،‬نیازمند‬
‫تعمق و بررسی بیشتر منابع است‪ ،‬بویژه با توجه به سکوت منابع در قبال زنان و حتی‬
‫مغفول ماندن آنان در این میان‪ ،‬بازجستن این نشانه‌ها اهمیت بیشتری م ‌ییابد‪ .‬با وجود‬
‫محدودیت زنان در جامعه‪ ،‬در بسیاری از بره ‌ههای زمانی از جمله دوره قاجار‪ ،‬شواهدی‬
‫از مشارکت زنان در عرصه‌های اقتصادی و اجتماعی به چشم می‌خورد‪ .‬این نوشتار با‬
‫هدف مطالعه مشاغل زنان طبقه متوسط و فرودست در جامعه در دوره قاجار و میزان‬
‫مشارکت اقتصادی آنان در جامعه‪ ،‬در تلاش برای بررسی همین شواهد است‪ .‬این مطالعه‬
‫با روش توصیفی‪ -‬تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه‌ای انجام شده و از تحلیل داد‌ههای‬
‫تاریخی در کل متن سود جسته است‪ .‬نتایج نشان م ‌یدهد؛ مشاغل تولیدی زنان در دوره‬
‫قاجار‪ ،‬عمدت ًا در میان زنان روستایی و ایلیاتی به چشم م ‌یخورد و در شهرها زنان به سبب‬
‫فقدان زیرساخ ‌تهای لازم‪ ،‬بیشتر به مشاغل غیرتولیدی و خدماتی و حتی کاذب روی‬
‫م ‌یآوردند‪ .‬همچنین در این دوره‪ ،‬بویژه از مشروطه به بعد‪ ،‬تکاپوهایی برای بسترسازی‬
‫حضور اقتصادی زنان در جامعه از سوی نواندیشان صورت گرفته است؛ با این حال زنان‬

                              ‫در عرصه شغلی همچنان جایگاهی فرودست داشتند‪.‬‬

                        ‫کلید واژگان‪ :‬مشاغل‪ ،‬زنان‪ ،‬قاجار‪ ،‬مشارکت اقتصادی‬

‫‪ .1‬دکتری تاریخ ایران و پژوهشگر بنیاد ایران‌شناسی؛ ‪zohreh.shirinbakhsh@gmail.com‬‬
   101   102   103   104   105   106   107   108   109   110   111